Πριν από περίπου ένα χρόνο, ο H. Elfallah, ένας ψαράς από την Αίγυπτο, καταδικάστηκε σε 280 χρόνια φυλάκισης για “παράνομη μεταφορά στη χώρα, υπηκόων τρίτων χωρών που δεν έχουν δικαίωμα εισόδου στο ελληνικό έδαφος”. Τώρα, στις 28 Φεβρουαρίου 2024, ο ανήλικος γιος του, ο 16χρονος σήμερα Μ. Elfallah, θα δικαστεί για τις ίδιες κατηγορίες στο δικαστήριο ανηλίκων της Κρήτης. Πατέρας και γιος επιχείρησαν να φτάσουν μαζί στην Ευρώπη με πλοίο τον Νοέμβριο του 2022. Αξιοποιώντας τις ικανότητές του ως ψαράς, ο πατέρας ανέλαβε καθήκοντα επί του σκάφους – στη συνέχεια και οι δύο συνελήφθησαν για διακίνηση κατά τη στιγμή της άφιξής τους στην Ελλάδα. Η ιστορία τους αποδεικνύει ξεκάθαρα το εξής: Ο υποτιθέμενος “αγώνας της Ευρώπης κατά των εγκληματιών-διακινητών” στοχοποιεί πρωτίστως τους ίδιους τους πρόσφυγες.
Παρόλο που ο Μ. και ο πατέρας του ξεκίνησαν μαζί το ταξίδι τους τον Νοέμβριο του 2022, ο έφηβος έχει πλέον χωριστεί από τον πατέρα του εδώ και σχεδόν 1,5 χρόνο. Χωρίστηκαν επειδή συνελήφθησαν από τις ελληνικές αρχές κατά την άφιξή τους για διακίνηση. Χωρίστηκαν επειδή στην Ελλάδα, η απλή ανάληψη καθηκόντων επί του σκάφους αρκεί για να πληρείται ο νομικός ορισμός της διακίνησης. Χωρίστηκαν επειδή ο πατέρας του τέθηκε αμέσως υπό κράτηση, ενώ ο Μ. τοποθετήθηκε σε δομή φιλοξενίας ανηλίκων. Χωρίστηκαν επειδή ο H. Elfallah καταδικάστηκε σε 280 χρόνια φυλάκισης τον Μάρτιο του 2023, ενώ ο M. περιμένει τη δίκη του για τις ίδιες κατηγορίες.
Ο H. Elfallah είναι ένας 45χρονος πατέρας τεσσάρων παιδιών, ψαράς από την Αίγυπτο. Αφού ένας από τους γιους του μετανάστευσε στο Ηνωμένο Βασίλειο, ο ίδιος και ο 15χρονος γιος του προσπάθησαν να τον ακολουθήσουν. Στις 21 Νοεμβρίου 2022 επιβιβάστηκαν σε ένα μεγάλο αλιευτικό σκάφος στη Λιβύη, μαζί με εκατοντάδες άλλους. Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι ένα σκάφος είναι ανάγκη να το κατευθύνει κάποιος, ειδικά όταν πρόκειται για ένα σκάφος αυτού του μεγέθους. Ένα σκάφος αυτού του μεγέθους απαιτεί συνήθως πολλά άτομα για να διαχειριστούν την πλοήγηση, τον χειρισμό και τα μηχανολογικά του. Ο H. Elfallah δεν επιθυμούσε να αναλάβει αυτά τα καθήκοντα – δεν ήθελε να είναι υπεύθυνος για εκατοντάδες ανθρώπους σε μια κακώς εξοπλισμένη βάρκα, απροετοίμαστη για ένα τέτοιο ταξίδι. Ωστόσο, με την αυξανόμενη ποινικοποίηση της διευκόλυνσης της μετανάστευσης, είναι συνήθως οι ίδιοι οι μετανάστες που καλούνται να κατευθύνουν τη βάρκα. Και καθώς ο Elfallah δεν μπορούσε να αντέξει οικονομικά το ταξίδι για τον γιο του και τον εαυτό του, προσέφερε τη ναυτική του εμπειρία ως πληρωμή, και συμφώνησε να αναλάβει κάποια καθήκοντα πλοήγησης με αντάλλαγμα ένα φθηνότερο ναύλο.
Ως αποτέλεσμα, ο ίδιος και ο γιος του κατηγορήθηκαν όχι μόνο για τη διακίνηση συνολικά 467 ατόμων, αλλά και με τις επιβαρυντικές περιστάσεις του ότι ενήργησαν με σκοπό το κέρδος και ότι αποτελούσαν μέρος εγκληματικής οργάνωσης.
Πρόκειται για μια ιδιαίτερα δόλια κατάχρηση ενός νόμου που υποτίθεται ότι αποσκοπεί στην προστασία των προσφύγων από την εκμετάλλευση. Οι αρχές βασίζουν την κατηγορία της κερδοσκοπίας στο γεγονός ότι έλαβαν μειωμένη τιμή για το ταξίδι ως αντάλλαγμα για την ανάληψη ορισμένων καθηκόντων πλοήγησης του πλοίου. Αυτό σημαίνει ότι ο νόμος δεν τιμωρεί απλά αυτούς που ισχυρίζεται ότι προστατεύει, αλλά, στην πραγματικότητα, τιμωρεί τους πιο περιθωριοποιημένους από αυτούς, οι οποίοι δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά το ταξίδι και, επομένως, αναγκάζονται να εκτεθούν σε ακόμη μεγαλύτερο κίνδυνο- κάτι που έχουμε δει και σε άλλες περιπτώσεις, όπως στην υπόθεση των Paros3.
Η περίπτωση της οικογένειας Elfallah απεικονίζει με γλαφυρό τρόπο τον αντίκτυπο που έχουν σε πραγματικές ανθρώπινες ζωές οι ευρωπαϊκές πολιτικές και η ευρωπαϊκή νομοθεσία κατά της διακίνησης. Ο H. Elfallah και ένας ακόμα επιβάτης του πλοίου, κρίθηκαν ήδη ένοχοι και καταδικάστηκαν σε 280 χρόνια φυλάκισης από το Δικαστήριο της Κρήτης στις 6 Μαρτίου 2023. Τώρα, την Τετάρτη 28 Φεβρουαρίου 2024, ο ανήλικος M. Elfallah αντιμετωπίζει κι εκείνος τις ίδιες κατηγορίες στο δικαστήριο. Μαρία Φλουράκη, δικηγόρος του Μ. Elfallah: “Ο πελάτης μου είναι ένα ανήλικο άτομο, που δεν εμπλέκεται και δεν θα μπορούσε να εμπλέκεται -λόγω της ηλικίας του- σε παράνομη διακίνηση. Είναι απλώς ένα παιδί που συνοδεύει τον πατέρα του. Βρέθηκε σε ένα ανεξέλεγκτο πλοίο χωρίς τη θέλησή του. Εμπιστευόμαστε τη δικαιοσύνη”.
Ο Μ. Elfallah και η οικογένειά του χρειάζονται την αμέριστη αλληλεγγύη μας!
Μαζί με τον Mohamad, τον αδελφό του M. και γιο του H. Elfallah, απαιτούμε:
- Να αποσυρθούν οι κατηγορίες κατά του ανήλικου γιου και να αποφυλακιστεί ο πατέρας.
- Ελευθερία για όλους όσους φυλακίζονται ως «οδηγοί σκαφών», όταν δεν υπάρχει εναλλακτική λύση για να φτάσουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
- Τέλος στην ποινικοποίηση της μετανάστευσης και στη φυλάκιση των ανθρώπων σε κίνηση.
Πληροφορίες σχετικά με αυτού του είδους υποθέσεις:
Βάσει αυτής της ερμηνείας της έννοιας «διακίνηση ανθρώπων», χιλιάδες άτομα έχουν ήδη καταδικαστεί και φυλακιστεί για χρόνια, παρά το γεγονός ότι απλώς προσπαθούσαν να αναζητήσουν ασφάλεια για τους εαυτούς τους, καθώς και για τους υπόλοιπους επιβάτες. Η μελέτη μας με τίτλο “A Legal Vacuum – The Systematic Criminalisation of Migrants for Steering a Boat or Car to Greece”, καταδεικνύει πώς η απαγγελία τέτοιων κατηγοριών κατά των μεταναστών που φτάνουν στην Ελλάδα, χρησιμοποιείται συστηματικά από το ελληνικό κράτος, εδώ και αρκετά χρόνια.
Οι συλλήψεις που ακολουθούν αυτές τις συχνά ανυπόστατες κατηγορίες για διακίνηση είναι αυθαίρετες, και οι δίκες που ακολουθούν παραβιάζουν κατάφωρα βασικά ζητήματα δικαιοσύνης. Ελλείψει επαρκών αποδεικτικών στοιχείων, τα άτομα συνήθως συλλαμβάνονται κατά την άφιξη τους και υποβάλλονται σε παρατεταμένη προφυλάκιση. Είναι σοκαριστικό το γεγονός ότι, όταν οι υποθέσεις αυτές φτάνουν τελικά στην αίθουσα του δικαστηρίου, οι δίκες διαρκούν κατά μέσο όρο μόλις 37 λεπτά και καταλήγουν σε μια μέση ποινή 46 ετών και σε πρόστιμα συνολικού ύψους άνω των 332.209 ευρώ.
