Λίγο πριν την ολοκλήρωσή της κατασκευής της, η Κλειστή Ελεγχόμενη Δομή της Βάστριας, ουσιαστικά μια φυλακή για τους ‘μετακινούμενους πληθυσμούς’, ενσαρκώνει την στροφή τόσο του ελληνικού κράτους όσο και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προς αυξημένο έλεγχο. Η ΚΕΔ Βάστριας βρίσκεται στη καρδιά ενός πευκοδάσους με τεράστιο κίνδυνο πυρκαγιών, θέτοντας σοβαρό κίνδυνο για τη ζωή και την ασφάλεια των πιθανών 5.000 κρατουμένων.
Όπως έχουμε ήδη προειδοποιήσει, για πάνω από τέσσερα χρόνια το Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου παρακάμπτει τις περιβαλλοντικούς κανονισμούς, αγνοεί τις τοπικές αντιδράσεις και παρακάμπτει νομικές αποφάσεις μέσω συνεχών τροποποιήσεων και τεχνικών επανασχεδιασμών.
Η έναρξη λειτουργίας της Βάστριας έχει καθυστερήσει, μεταξύ άλλων, λόγω της μη πλήρους δημόσιας διαβούλευσης κατά την προηγούμενη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ), η οποία σε κάθε περίπτωση ήταν ανακριβής και παραπλανητική. Μετά από νομικές προσφυγές εναντίον της, η ΜΠΕ τελικά αποσύρθηκε. Η κίνηση αυτή θεωρήθηκε μία διαδικαστική παράκαμψη εν όψει επικείμενης ακυρωτικής δίκης στο Συμβούλιο της Επικρατείας.
Η νέα Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για τη Βάστρια, Λέσβος που έχει πλέον αναρτηθεί για δημόσια διαβούλευση, τη στιγμή που η κατασκευή είναι σχεδόν ολοκληρωμένη, αποτελεί απλώς μια τροποποιημένη έκδοση της προηγούμενης αποσυρθείσας μελέτης.
Στη νέα ΜΠΕ προστίθενται δύο συνοδευτικά έργα:
- η εγκατάσταση φωτοβολταϊκού σταθμού ισχύος 2,5 MW σε έκταση 26,3 στρεμμάτων· και
- η διάνοιξη και ανάπτυξη νέου δρόμου διαφυγής μήκους 4,6 χλμ.
Η νέα οδός διέρχεται κατά τμήμα της εντός της περιοχής Natura 2000 «Όρος Όλυμπος Λέσβου» (κωδ. GR4110011), εντός της Σημαντικής Περιοχής για τα Πουλιά «Όρος Όλυμπος και πευκόδασος κεντρικής Λέσβου» (κωδ. GR139), καθώς και εντός του Καταφυγίου Άγριας Ζωής «Ξαμπέλια (Ν. Κυδωνιών)». Ήδη, για την κατασκευή της οδού έχουν πραγματοποιηθεί εκτεταμένες εργασίες διαπλάτυνσης της υφιστάμενης δασικής οδού, με αποτέλεσμα την αποψίλωση μεγάλου αριθμού δέντρων.
Ταυτόχρονα, παραμένουν τα προβληματικά στοιχεία της προηγούμενης μελέτης, όπως η αυθαίρετη εκτίμηση των αναγκών υδροδότησης, η αντίστοιχη ποσότητα υγρών αποβλήτων και τα μέτρα πυρασφάλειας, τα οποία παραμένουν κατασταλτικά και όχι προληπτικά. Επιπλέον, απουσιάζει πλήρως η αξιολόγηση των κοινωνικών επιπτώσεων του έργου.
Η νέα ΜΠΕ περιλαμβάνει επίσης νέο έργο γεώτρησης ύψους 280 μέτρων με δυναμικότητα 141.465 m³ ανά έτος για την κάλυψη των αναγκών υδροδότησης, μια πρόταση που είχε απορριφθεί σε προηγούμενη μελέτη.
Στην έκθεση μας με τίτλο «Πώς να χτίσετε ένα κέντρο κράτησης – Η περίπτωση της Βάστριας», είχαμε ήδη αναδείξει σοβαρά ζητήματα, λάθη και παραλείψεις στον σχεδιασμό της δομής-φυλακής, που αφορούν τόσο παραβιάσεις θεμελιωδών δικαιωμάτων των κρατουμένων, όσο και σοβαρές περιβαλλοντικές επιπτώσεις σε ένα από τα πλέον ευαίσθητα οικοσυστήματα του νησιού.
Η διαβούλευση για την υποβολή αντιρρήσεων και σχολίων ολοκληρώνεται στις 29 Νοεμβρίου 2025. Είναι κρίσιμο όλα τα ζητήματα να αναδειχθούν και να μην επιτραπεί η ολοκλήρωση και λειτουργία της δομής στη Βάστρια, με τις καταστροφικές συνέπειες που αυτή συνεπάγεται για τους ανθρώπους και το περιβάλλον.
Στους παρακάτω συνδέσμους μπορείτε να βρείτε:
