Επειδή προσπάθησε να ακολουθήσει τις κόρες του στο Βερολίνο, ο H. Sabetara από το Ιράν θα δικαστεί στις 26 Σεπτεμβρίου, στη Θεσσαλονίκη, στην Ελλάδα. Η ημερομηνία του δικαστηρίου έχει ήδη αναβληθεί τρεις φορές από τον Μάιο του 2022 και ο 58χρονος πατέρας δύο παιδιών βρίσκεται στη φυλακή χωρίς καν να έχει δικαστεί από τον Σεπτέμβριο του 2021. Οι κόρες του είχαν προηγουμένως καταφέρει να φύγουν από το Ιράν με τη βοήθεια μιας φοιτητικής βίζας. Καθώς η διαδρομή αυτή ήταν αποκλεισμένη για τον ίδιο, ο Sabetara πλήρωσε έναν λαθρέμπορο που άφησε τον ίδιο και άλλους επιβάτες μόνους τους στα σύνορα μεταξύ Τουρκίας και βόρειας Ελλάδας. Επειδή ο Sabetara οδήγησε αυτοκίνητο στο εσωτερικό της χώρας, συνελήφθη για λαθρεμπόριο. Για το γεγονός αυτό, αντιμετωπίζει 100 χρόνια φυλάκισης.
Τον Σεπτέμβριο του 2021, η κόρη του Homayoun, η Mahtab, που ζει στο Βερολίνο, δέχεται ένα τηλεφώνημα. Ο πατέρας της, έχει συλληφθεί και βρίσκεται στη φυλακή στην Ελλάδα. Κατηγορία: λαθρεμπόριο. Επικείμενη ποινή φυλάκισης: 100 χρόνια. Για την 27χρονη και την αδελφή της Μίνα, ο κόσμος τους καταρρέει. Επί εβδομάδες φοβόντουσαν για τον πατέρα τους, τον μοναδικό τους γονιό. Είχε φύγει από το Ιράν λίγες εβδομάδες νωρίτερα για να τους ακολουθήσει στο Βερολίνο. Λόγω της ολοένα και πιο δύσκολης πολιτικής κατάστασης, η Mahtab και Mina εγκατέλειψαν το Ιράν η μία μετά την άλλη με τη βοήθεια φοιτητικής βίζας και ζουν στο Βερολίνο από το 2018 και το 2021 αντίστοιχα.
Για τον πατέρα τους και χήρο H. Sabetara, ωστόσο, δεν υπήρχε νόμιμος και ασφαλής τρόπος να φτάσει στη Γερμανία, γι’ αυτό και εμπιστεύτηκε τον εαυτό του σε έναν λαθρέμπορο που θα τον μετέφερε από την Τουρκία και πέρασε τον συνοριακό ποταμό Έβρο στην Ελλάδα. Εκεί, ο λαθρέμπορος είχε οργανώσει ένα αυτοκίνητο για τη συνέχεια του χερσαίου ταξιδιού προς τη Θεσσαλονίκη. Ο H. Sabetara δεν είχε μαζί του αρκετά χρήματα για το περαιτέρω ταξίδι. Υποσχέθηκε στον λαθρέμπορο ότι οι κόρες του θα οργάνωναν τα υπόλοιπα χρήματα και θα τα έστελναν σε έναν γνωστό του στη Θεσσαλονίκη. Σε αντάλλαγμα, ο λαθρέμπορος απαίτησε να οδηγήσει το αυτοκίνητο. Τον διαβεβαίωσε ότι θα ήταν ασφαλές, ότι όλα θα πήγαιναν καλά και αν όχι, θα τον βοηθούσε. Λίγο αργότερα, ο λαθρέμπορος εξαφανίστηκε, αφήνοντας τον Sabetara και άλλους επτά πρόσφυγες που πέρασαν τα σύνορα μαζί του μόνους τους.
Αυτό είναι ένα συνηθισμένο φαινόμενο στη διαδρομή διαφυγής από την Τουρκία προς την Ευρώπη. Οι πρόσφυγες πρέπει συνήθως να κατευθύνουν οι ίδιοι τις βάρκες ή να οδηγούν τα αυτοκίνητα. Ενώ στο παρελθόν οι διακινητές μετέφεραν τους “πελάτες” τους στον επιθυμητό προορισμό τους, π.χ. τους άφηναν με ασφάλεια στην άλλη πλευρά του Αιγαίου, λόγω της διαρκώς αυξανόμενης στρατιωτικοποίησης των συνόρων και της ποινικοποίησης της μετανάστευσης, αυτό έχει καταστεί πολύ μεγάλο ρίσκο και ως εκ τούτου δεν αποτελεί μέρος της προσφοράς εδώ και χρόνια.
Κάποιος όμως πρέπει να κατευθύνει το σκάφος ή να οδηγήσει το αυτοκίνητο. Έτσι, o Sabetara οδήγησε το αυτοκίνητο. Λίγο πριν από τη Θεσσαλονίκη, όμως, τους σταμάτησε και τους έλεγξε η αστυνομία. Ο Sabetara συλλαμβάνεται και συμβαίνει κάτι που δεν θα περίμενε ποτέ: κατηγορείται για λαθρεμπόριο, παρόλο που ο ίδιος είναι πρόσφυγας και ένας από τους “λαθραίους”.
Συγκεκριμένα, η κατηγορία είναι “διευκόλυνση της παράνομης παραμονής επτά υπηκόων τρίτων χωρών”. Όταν καταθέτει ότι οδήγησε το αυτοκίνητο επειδή δεν μπορούσε να πληρώσει, η κατηγορία επιτείνεται με την επιβαρυντική περίσταση της “δράσης με σκοπό το κέρδος”. Επειδή στο πορτμπαγκάζ βρίσκονταν τρία άτομα, κατηγορείται επίσης με την επιβαρυντική περίσταση ότι “έθεσε σε κίνδυνο τη ζωή άλλων”. Σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία, αντιμετωπίζει 15 χρόνια φυλάκισης για κάθε άτομο που μεταφέρθηκε, δηλαδή συνολικά περίπου 100 χρόνια.
Ο Sabetara δεν είναι δυστυχώς μια μεμονωμένη περίπτωση. Με βάση αυτή την ερμηνεία της παράνομης διακίνησης ανθρώπων, πολλοί άνθρωποι έχουν ήδη καταδικαστεί και φυλακιστεί για χρόνια – ανεξάρτητα από το γεγονός ότι προσπαθούσαν να μεταφέρουν τους εαυτούς τους και άλλους σε ασφαλές μέρος. Όπως τεκμηριώνεται από την CPT – Aegean Migrant Solidarity, το borderline-europe και το Deportation Monitoring Aegean, ο καταλογισμός τέτοιων κατηγοριών εναντίον μεταναστών που φτάνουν στα ελληνικά νησιά, χρησιμοποιείται συστηματικά από το ελληνικό κράτος εδώ και αρκετά χρόνια. Οι συλλήψεις που ακολουθούν αυτές τις συχνά αβάσιμες κατηγορίες για διακίνηση είναι αυθαίρετες και οι δίκες υπολείπονται βασικών προτύπων απονομής δικαιοσύνης. Χωρίς επαρκή αποδεικτικά στοιχεία, συνήθως συλλαμβάνονται κατά την άφιξη και κρατούνται προφυλακιστέοι για μήνες. Όταν η υπόθεσή τους φτάνει τελικά στο δικαστήριο, οι δίκες τους διαρκούν κατά μέσο όρο μόνο 38 λεπτά, οδηγώντας σε μια μέση ποινή 44 ετών και σε πρόστιμα άνω των 370.000 ευρώ. Με αυτόν τον τρόπο, χιλιάδες μετανάστες στέλνονται στη φυλακή για χρόνια αμέσως μετά την άφιξή τους στην Ευρώπη. Από το 2019, τα άτομα που καταδικάστηκαν για “διευκόλυνση παράνομης εισόδου ή παραμονής” αποτελούσαν τη δεύτερη μεγαλύτερη ομάδα στις ελληνικές φυλακές.
Όπως πολλοί άλλοι, ο Sabetara βρίσκεται στη φυλακή χωρίς να έχει δικαστεί από τη σύλληψή του τον Σεπτέμβριο του 2021. Η αρχική ημερομηνία της δίκης του τον Μάιο του 2022 έχει ήδη αναβληθεί τρεις φορές, η προγραμματισμένη ημερομηνία είναι πλέον η 26η Σεπτεμβρίου.
“Ο πατέρας μας πρέπει να απελευθερωθεί! Η μετανάστευση δεν είναι έγκλημα! Σε τι είδους κόσμο ζούμε που ένας πατέρας τιμωρείται με 100 χρόνια φυλάκισης επειδή θέλει να επανενωθεί με τα παιδιά του;”, λένε οι κόρες του Mahtab και Mina, οι οποίες θα ταξιδέψουν στην Ελλάδα για να καταθέσουν ως μάρτυρες στη δίκη.
Ενστερνιζόμαστε τα αιτήματα των θυγατέρων και ζητάμε:
- Να αποσυρθούν οι κατηγορίες κατά του H. Sabetara,
- Ελευθερία για όλους όσοι φυλακίστηκαν επειδή οδήγησαν σκάφος ή αυτοκίνητο με άλλους ανθρώπους που αναζητούν προστασία, παρά το γεγονός ότι δεν υπάρχει εναλλακτική λύση για να φτάσουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση,
- Να σταματήσει η ποινικοποίηση της μετανάστευσης και η φυλάκιση των μετακινούμενων ανθρώπων.
